SERDAR GÜNDÜZ: 19 MAYIS MİLLİ KURTULUŞ

 

Birinci Dünya Savaşı sonrasında İtilaf Devletleriyle Osmanlı Devleti arasında imzalanan Mondros Ateşkes Antlaşmasında Amiral Calthorpe’un Rauf BEY’e işgal olmayacağı yönünde verdiği teminatı İngiliz Hükumeti tutmayınca Türk Milli direnişi tepki olarak gelişmiştir.

İzmir’in işgaliyle başlayan Yunan Mezalimine Türk Milleti Kuvayı Milliye Cemiyetlerinde toplanarak direnişle karşı koymuştur. Türk Milletinin direnişini bastırmak için İngiliz Hükumetinin isteğiyle, Osmanlı Hükumeti tarafından Mustafa Kemal Paşa, 9.Ordu Müfettişi olarak Samsun'a gönderilmişti.

Osmanlı Hükumeti; işgallere karşı tutumuyla bilinen Mustafa Kemal Paşayı İstanbul’dan uzaklaştırmak için Samsun’da müfettişlik görevini bahane olarak kullanmıştı. Mustafa Kemal Paşa bu görevi fırsata çevirdi. Asıl amacı kayıtsız şartsız, bağımsız yeni bir Türk Devleti kurmaktı! İstanbul’dan ayrılmadan önce ve Samsun'da Anadolu topraklarına ayak basar basmaz uygulamaya başladığı karar; YA İSTİKLAL YA ÖLÜM! Kararıydı.

Mustafa Kemal Atatürk’ün İstanbul’dan Samsun’a yolculuğu, Arap çöllerinde gördüğü serabın peşinden koşturmaktan yorulmuş bir milletin yeni ufuklara yelken açmasıdır. Bandırma vapurunun taşıdığı yük, Türk Milletinin bağımsızlık ateşini yakan kıvılcımdı. Mustafa Kemal Paşa Samsun’a ayak basarak, yaklaşık 4 yıl kadar sürecek olan Kurtuluş Savaşı'nın zeminini hazırladı.

Hasan İzzettin Dinamo’nun Kutsal İsyan adlı 8 ciltlik eserinin 2. cildinin 112. Sayfasında Mustafa Kemal Paşa Havzalılara hitaben: “Geçenlerde de birkaç kere söyledim. Bizi öldürmek değil, diri diri mezara sokmak istiyorlar. Şimdi çukurun kenarındayız. Son bir cüret belki bizi kurtarabilir. Zaten geri dönmek imkânı da yoktur.” Sözleriyle seslendiği aktarılmaktadır. Mustafa Kemal Paşa, bu açıklamasıyla açık alanda halkla ilk kez buluşmuştur.

Gazi Mustafa Kemal’in Samsun’a çıkışı Laik, demokratik Türkiye Cumhuriyetinin kurulması sürecinin ilk adımıdır. Mustafa Kemal Atatürk’ün Samsun’a çıktığı tarih olan 19 Mayıs; ilk kez 1935 yılında “Atatürk Spor Günü” adı altında Galatasaray, Beşiktaş ve Fenerbahçe Spor Kulüplerinin de katkılarıyla kutlandı. 1938 yılından itibaren, Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı olarak da her yıl coşkuyla kutluyoruz.

Serdar GÜNDÜZ